بزرگترين موسسه حقوقي تهران

زمان درخواست صدور قرار تأمین خواسته

در یک تعریف ساده، طلبکار می‌تواند به منظور حفظ حقوق خود، پیشگیری از انتقال اموال توسط بدهکار و توقیف اموال وی از دادگاه رسیدگی‌کننده به اصل دعوی، درخواست صدور قرار تأمین خواسته نماید.

بر اساس ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، به منظور صدور قرار تأمین خواسته، به چند شکل می‌توان اقدام کرد:

1- پیش از طرح دعوی اصلی

پیش از آن که دعوی اصلی (در این مورد دعوی مطالبه وجه چک) طرح شود، خواهان می‌تواند صدور قرار تأمین خواسته را از دادگاه تقاضا کند. به عبارت دیگر، خواهان این اجازه را دارد که پیش از طرح دعوی مطالبه وجه چک از دادگاه تقاضای صدور قرار تأمین خواسته کند.

2- ضمن اقامه دعوی اصلی

خواهان دعوی اصلی مطالبه وجه چک می‌تواند ضمن اقامه دعوی اصلی، درخواست صدور قرار تأمین خواسته را به همان محکمه صالح ارائه دهد. در این صورت، هنگامی که خواهان فرم دادخواست خود را نسبت به اصل دعوی تکمیل می‌نماید باید در ستون تعیین خواسته، علاوه بر قید خواسته اصلی خود که همان مطالبه مبلغ چک است، صدور قرار تأمین خواسته را نیز مطالبه نماید. همچنین در شرح و توضیحات دادخواست باید دلایل درخواست صدور قرار تأمین خواسته را نیز عنوان کند.

✔ بیشتر بخوانید : وصول وجه چک برگشتی توسط وکیل

3- حین دادرسی تا پیش از صدور حکم قطعی

خواهان این حق را نیز دارد که در جریان دادرسی و تا پیش از صدور حکم قطعی، از دادگاه صالح درخواست صدور قرار تأمین خواسته و توقیف اموال بدهکار نماید. لازم به ذکر است که دادرسی چه در مرحله بدوی و چه در مرحله تجدیدنظر باشد، خواهان حق دارد درخواست تأمین خواسته خود را به همان دادگاهی که در حال رسیدگی به اصل دعوی است، تسلیم نماید.

نکته مهم

1- چنانچه دادگاه پیش از طرح دعوی اصلی بنا به درخواست خواهان، اقدام به صدور قرار تأمین خواسته نماید. خواهان مکلف است ظرف 10 روز در دادگاه صالح به رسیدگی به دعوای اصلی، ادعای خود را مطرح کند. در غیر این صورت،قرار تأمین خواسته صادر شده با درخواست خوانده توسط همان دادگاه صادرکننده بلااثر اعلام می‌شود.

خسارات احتمالی در چک‌های واخواست نشده

در این قسمت از مطلب «تأمین خواسته چک» به بررسی خسارات احتمالی چک‌های واخواست نشده می‌پردازیم. لیکن پیش از بررسی این موارد، باید به تعریف چک‌های واخواست نشده بپردازیم. چک واخواست نشده به معنای چکی است که در مورد آن گواهی عدم پرداخت از بانک دریافت نشده باشد.

لزوم یا عدم لزوم سپردن خسارت احتمالی در تأمین خواسته برای چک واخواست نشده

با توجه به مقررات مواد 2، 3 و 301 تا 315 قانون تجارت و رأی وحدت رویه شماره 536-10/7/69 هیئت عمومی دیوان عالی کشور:

صدور قرار تأمین خواسته در خصوص چک‌هایی که خارج از موعد مقرر در ماده 315 قانون تجارت در خصوص آنها اقدام به اخذ گواهی عدم پرداخت از بانک محالٌ عیله شده است، مستلزم تودیع خسارت احتمالی از ناحیه دارنده چک است.

پرداخت خسارت برای تأمین خواسته در دعوی به طرفیت ظهرنویس چک

در خصوص طرح دعوی مطالبه وجه چک به طرفیت شخصی غیر از صادرکننده همچون ضامن یا ظهرنویس، آیا برای صدور قرار تأمین خواسته، خواهان باید خسارات احتمالی بپردازد؟

اگر دارنده چک بلامحل، ظرف مهلت‌های 15روزه و 45 روزه مقرر در ماده 315 قانون تجارت، چک را به بانک محالٌ علیه به جهت صدور گواهی عدم پرداخت ارائه کند. گواهی مزبور را اخذ نماید، این گواهی حسب رای وحدت رویه 536_10/7/69 دیوانعالی کشور در حکم واخواست است. بنابراین در ارتباط با این نوع از چک‌ها در مرحله درخواست برای صدور تأمین خواسته، پرداخت خسارت احتمالی لازم نیست.

راه های ارتباطی جهت مشاوره

راه های ارتباطی جهت مشاوره با بهترین وکیل ها به شرح زیر می باشد:

اینستاگرام: vakilsite@

تلگرام: vakil | @vekalat@

واتساپ: 09124920000

لغو قرار تأمین خواسته در صورت عدم توجه دعوی به ظهرنویس

اگر اموال ظهرنویس چک توقیف شده باشد و بعداً اثبات شود که دعوی مطروحه متوچه ظهرنویس چک نیست. آیا قاضی این حق را دارد که فوراً اقدام به صدور رأی رفع توقیف نسبت به اموال توقیف شده بنماید؟

در ماده 116 قانون آیین دادرسی مدنی از عبارت «اولین جلسه دادرسی» استفاده شده است. فلذا این ظن وجود دارد که دادگاه باید در اولین جلسه رسیدگی به اعتراض به قرار تأمین صادر شده رسیدگی کند. اما با توجه به اطلاق ماده 118 قانون آیین دادرسی مدنی چنانچه موجبات استمرار توقیف یا تأمین اموال مرتفع شودد، دادگاه اجازه دارد در جلسه فوق‌العاده نسبت به لغو قرار فوق‌الذکر اقدام کند. در این حالت، دادگاه می‌تواند همزمان با فکّ قرار تأمین خواسته صادره، از مال توقیفی ظهرنویس نیز رفع اثر کند.

زمان درخواست صدور قرار تأمین خواسته

در یک تعریف ساده، طلبکار می‌تواند به منظور حفظ حقوق خود، پیشگیری از انتقال اموال توسط بدهکار و توقیف اموال وی از دادگاه رسیدگی‌کننده به اصل دعوی، درخواست صدور قرار تأمین خواسته نماید.

بر اساس ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، به منظور صدور قرار تأمین خواسته، به چند شکل می‌توان اقدام کرد:

1- پیش از طرح دعوی اصلی

پیش از آن که دعوی اصلی (در این مورد دعوی مطالبه وجه چک) طرح شود، خواهان می‌تواند صدور قرار تأمین خواسته را از دادگاه تقاضا کند. به عبارت دیگر، خواهان این اجازه را دارد که پیش از طرح دعوی مطالبه وجه چک از دادگاه تقاضای صدور قرار تأمین خواسته کند.

2- ضمن اقامه دعوی اصلی

خواهان دعوی اصلی مطالبه وجه چک می‌تواند ضمن اقامه دعوی اصلی، درخواست صدور قرار تأمین خواسته را به همان محکمه صالح ارائه دهد. در این صورت، هنگامی که خواهان فرم دادخواست خود را نسبت به اصل دعوی تکمیل می‌نماید باید در ستون تعیین خواسته، علاوه بر قید خواسته اصلی خود که همان مطالبه مبلغ چک است، صدور قرار تأمین خواسته را نیز مطالبه نماید. همچنین در شرح و توضیحات دادخواست باید دلایل درخواست صدور قرار تأمین خواسته را نیز عنوان کند.

✔ بیشتر بخوانید : وصول وجه چک برگشتی توسط وکیل

3- حین دادرسی تا پیش از صدور حکم قطعی

خواهان این حق را نیز دارد که در جریان دادرسی و تا پیش از صدور حکم قطعی، از دادگاه صالح درخواست صدور قرار تأمین خواسته و توقیف اموال بدهکار نماید. لازم به ذکر است که دادرسی چه در مرحله بدوی و چه در مرحله تجدیدنظر باشد، خواهان حق دارد درخواست تأمین خواسته خود را به همان دادگاهی که در حال رسیدگی به اصل دعوی است، تسلیم نماید.

نکته مهم

1- چنانچه دادگاه پیش از طرح دعوی اصلی بنا به درخواست خواهان، اقدام به صدور قرار تأمین خواسته نماید. خواهان مکلف است ظرف 10 روز در دادگاه صالح به رسیدگی به دعوای اصلی، ادعای خود را مطرح کند. در غیر این صورت،قرار تأمین خواسته صادر شده با درخواست خوانده توسط همان دادگاه صادرکننده بلااثر اعلام می‌شود.

خسارات احتمالی در چک‌های واخواست نشده

در این قسمت از مطلب «تأمین خواسته چک» به بررسی خسارات احتمالی چک‌های واخواست نشده می‌پردازیم. لیکن پیش از بررسی این موارد، باید به تعریف چک‌های واخواست نشده بپردازیم. چک واخواست نشده به معنای چکی است که در مورد آن گواهی عدم پرداخت از بانک دریافت نشده باشد.

لزوم یا عدم لزوم سپردن خسارت احتمالی در تأمین خواسته برای چک واخواست نشده

با توجه به مقررات مواد 2، 3 و 301 تا 315 قانون تجارت و رأی وحدت رویه شماره 536-10/7/69 هیئت عمومی دیوان عالی کشور:

صدور قرار تأمین خواسته در خصوص چک‌هایی که خارج از موعد مقرر در ماده 315 قانون تجارت در خصوص آنها اقدام به اخذ گواهی عدم پرداخت از بانک محالٌ عیله شده است، مستلزم تودیع خسارت احتمالی از ناحیه دارنده چک است.

پرداخت خسارت برای تأمین خواسته در دعوی به طرفیت ظهرنویس چک

در خصوص طرح دعوی مطالبه وجه چک به طرفیت شخصی غیر از صادرکننده همچون ضامن یا ظهرنویس، آیا برای صدور قرار تأمین خواسته، خواهان باید خسارات احتمالی بپردازد؟

اگر دارنده چک بلامحل، ظرف مهلت‌های 15روزه و 45 روزه مقرر در ماده 315 قانون تجارت، چک را به بانک محالٌ علیه به جهت صدور گواهی عدم پرداخت ارائه کند. گواهی مزبور را اخذ نماید، این گواهی حسب رای وحدت رویه 536_10/7/69 دیوانعالی کشور در حکم واخواست است. بنابراین در ارتباط با این نوع از چک‌ها در مرحله درخواست برای صدور تأمین خواسته، پرداخت خسارت احتمالی لازم نیست.

راه های ارتباطی جهت مشاوره

راه های ارتباطی جهت مشاوره با بهترین وکیل ها به شرح زیر می باشد:

اینستاگرام: vakilsite@

تلگرام: vakil | @vekalat@

واتساپ: 09124920000

لغو قرار تأمین خواسته در صورت عدم توجه دعوی به ظهرنویس

اگر اموال ظهرنویس چک توقیف شده باشد و بعداً اثبات شود که دعوی مطروحه متوچه ظهرنویس چک نیست. آیا قاضی این حق را دارد که فوراً اقدام به صدور رأی رفع توقیف نسبت به اموال توقیف شده بنماید؟

در ماده 116 قانون آیین دادرسی مدنی از عبارت «اولین جلسه دادرسی» استفاده شده است. فلذا این ظن وجود دارد که دادگاه باید در اولین جلسه رسیدگی به اعتراض به قرار تأمین صادر شده رسیدگی کند. اما با توجه به اطلاق ماده 118 قانون آیین دادرسی مدنی چنانچه موجبات استمرار توقیف یا تأمین اموال مرتفع شودد، دادگاه اجازه دارد در جلسه فوق‌العاده نسبت به لغو قرار فوق‌الذکر اقدام کند. در این حالت، دادگاه می‌تواند همزمان با فکّ قرار تأمین خواسته صادره، از مال توقیفی ظهرنویس نیز رفع اثر کند.