بزرگترين موسسه حقوقي تهران

اين مقاله را با موضوع اقرار در دعاوي دنبال مي‌كنيم و بخشي از شرايط قانوني آن را مورد توجه قرار مي‌دهيم. در همين زمينه با اشاره به مباحث وكيل پايه يك حقوقي و توضيح سوگند و انواع آن ، اين موضوع را بررسي مي‌نماييم.

وكيل پايه يك و توضيح سوگند و انواع آن

دادگاه‌هاي حقوقي و كيفري براي صدور راي از روش‌هاي مختلفي استفاده مي‌كنند تا از اين طريق بتوانند عدالت را رعايت نموده و بهترين راي را صادر نمايند. يكي از اين روش‌ها، سوگند يا قسم است كه قاضي در برخي موارد و بر اساس قانون به آن متوسل مي‌شود. استفاده از قسم شرايط خاصي دارد كه در زمان مقتضي از آن استفاده مي‌شود، به علاوه قانون انواع آن را مشخص نموده است كه هر يك تاثيري مجزايي بر حكم دارند. در اين مطلب ضمن تعريف قسم در قانون با توجه به نكات وكيل پايه يك و توضيح سوگند و انواع آن مي‌پردازيم.

سوگند در قانون

كسي كه دعوايي را در دادگاه مطرح مي‌كند، بايد دلايل كافي براي اثبات آن داشته باشد. قانون اين دلايل را تحت عنوان دلايل اثبات دعوا مطرح كرده است كه يكي از انواع آن سوگند به شمار مي‌رود.

به گفته وكيل دادگستري تهران هنگامي كه مدعي هيچ دليلي براي اثبات ادعاي خود نداشته باشد و از سوي ديگر، طرف مقابل دعوا، ادعاي وي را انكار نمايد، مدعي مي‌تواند براي اثبات ادعاي خود سوگند ياد كند. با اين وصف مدعي براي اثبات ادعاي خود به لفظ جلاله الله قسم مي‌خورد.

همچنين نوع ديگري از سوگند نيز براي تكميل دلايل است. يعني زماني كه مدعي دلايل كافي براي اثبات خود ندارد، از سوگند به عنوان دليلي بر اثبات ادعا و تكميل آن استفاده مي‌كند. با اين توصيف مي‌توان گفت، سوگند در قانون داراي انواعي است كه در ادامه به آن مي‌پردازيم.

در نظر داشته باشيد كه به طور كلي تمامي اقسام سوگند در دعاوي حق الناسي كاربرد دارند و اگر دعاوي از نوع حق الله باشند، سوگند در آن‌ها كاربردي ندارد.

قرار اتيان سوگند

انواع سوگند

وكيل پايه يك حقوقي، بيان مي‌كند كه قانون آيين دادرسي مدني، سوگند را يكي از ادله اثبات دعوا دانسته است. به اين معنا كه دلايلي كه دعوا به موجب آن توسط مدعي ثابت مي‌شود عبارت‌اند از:

• اقرار
• شهادت
• اسناد
• سوگند

در اين بين سوگند، معمولا آخرين روشي است كه مي‌تواند مورد استفاده قرار گرفته و به اثبات ادعاي مدعي منجر شود. همان طور كه بيان شد، سوگند يا تكميل كننده دعواست كه از آن به سوگند تكميلي ياد مي‌شود يا قاطع و تمام‌كننده دعوا كه به سوگند بتي معروف است. قسم ديگر سوگند نيز به سوگند استظهاري مشهور است كه در مواقع خاصي اتخاذ مي‌شود.

سوگند تكميلي

به گفته وكيل پايه يك حقوق، سوگند تكميلي همان طور كه از نام آن بر مي‌آيد براي تكميل ادعا استفاده مي‌شود و بيشتر در دعاوي مالي كاربرد دارد كه اين امر در ماده بيان شده است:

«در كليه دعاوي مالي كه به هر علت و سببي به ذمه تعلق مي‌گيرد از قبيل قرض، ثمن معامله، مال الاجاره، ديه جنايات، مهريه، نفقه، ضمان به تلف يا اتلاف، همچنين دعاوي كه مقصود از آن مال است از قبيل بيع، صلح، اجاره، هبه، وصيت به نفع مدعي، جنايت خطائي و شبه عمد موجب ديه، چنان چه براي خواهان امكان اقامه بينه شرعي نباشد مي تواند با معرفي يك گواه مرد يا دو گواه زن به ضميمه يك سوگند ادعاي خود را اثبات كند.

تبصره – درموارد مذكور در اين ماده ابتدا گواه واجد شرايط، شهادت مي‌دهد سپس سوگند توسط خواهان اداء مي‌شود.»

در اين گونه دعاوي به دليل نبود دلايل كافي، مدعي مي‌تواند از شهادت شهود و به انضمام آن سوگند استفاده كند. در اين وضعيت اگر مدعي از سوگند خوردن، امتناع كند، دعوا به دليل نبود دلايل كافي رد خواهد شد.

سوگند قاطع دعوا يا بتي

اين نوع از سوگند، مهم ترين قسم آن به شمار مي‌رود چرا كه به خودي خود مي‌تواند موجب اثبات ادعا شود و و دعوا خاتمه ببخشد. براي بيان سوگند بتي بايد دو شرط وجود داشته باشد:

اول اينكه مدعي هيچ گونه سند و مدركي براي ادعا خود نداشته باشد.

دوم اينكه طرف مقابل دعوا يعني خوانده، ادعاي مدعي يعني خواهان را انكار نمايد. چه بسا در صورتي كه خوانده صحت ادعا را تاييد كند، نيازي به اثبات آن از طريق ادله اثبات دعوا و به تبع آن اتيان سوگند نيست.

انواع سوگند در قانون

وكيل پايه يك تهران در اين باره توصيه مي‌كند كه نكته‌اي كه بايد در رابطه با سوگند قاطع به خاطر داشته باشيد، اين است كه سوگند مي‌تواند از جانب خوانده يا خواهان دعوا بيان شود. در واقع هر آن كس كه ادعايي دارد و براي آن دليل ندارد مي‌تواند از دادگاه تقاضاي اتيان سوگند نمايد. براي مثال اگر خواهان مدعي بدهكار بودن خوانده به خود است مي‌تواند اين امر را از طريق سوگند اثبات كند. از سوي ديگر خوانده نيز اگر مدعي پرداخت آن به خواهان باشد نيز مي‌تواند از سوگند براي اثبات ادعاي خود، استفاده كند.

لازم به ذكر است كه در هر دو مورد مدعي نبايد دلايل ديگري براي اثبات ادعا داشته باشد. براي مثال اگر خواهان مدعي طلب خود از خوانده باشد و فاكتورهايي مبني بر اين امر ارائه نمايد، خوانده نمي‌تواند با اداي سوگند منكر ادعا شود.

سوگند استظهاري

اين نوع از سوگند فقط در يك مورد و بر اساس قانون صورت مي‌گيرد. با اين وصف كه كاربرد سوگند استظهاري در دعاوي عليه ميت با وجود ساير دلايل امكان پذير است.

ماده 278 قانون آيين دادرسي مدني به اين موضوع پرداخته است:

«در دعواي بر ميت پس از اقامه بينه، سوگند خواهان نيز لازم است و در صورت امتناع از سوگند، حق وي ساقط مي‌شود.»

در اين موارد اگر مدعي خواهان حقي باشد كه برعهده متوفي بوده است. در كنار تمامي ادله اي كه ارائه مي‌كند، بايد در اين رابطه سوگند نيز ياد كند. اين نوع سوگند برخلاف دو نوع قبلي به درخواست مدعي صورت نگرفته و دادگاه در بررسي دعوا و رسيدگي به آن اتيان سوگند را از مدعي تقاضا مي‌كند.

وكيل پايه يك و توضيح سوگند و انواع آن

به توصيه وكيل پايه يك، شرط اوليه در طرح تمامي دعاوي اعم از حقوقي يا كيفري داشتن اسناد و مدارك كافي براي اثبات دعواست. اگر به هر دليل اين ادله كامل نبود يا اساسا ادله اي براي اثبات وجود نداشت، قانون راهكارهاي جايگزيني را پيشنهاد نموده است كه شرط استفاده از آن، مشورت با وكيل پايه يك دادگستري است. چرا كه استفاده نابه جا از دلايل اثبات دعوا نه تنها موجب موفقيت و اثبات ادعاي شما نخواهد شد بلكه دعاوي حقوقي جديدي را عليه شما مطرح مي‌سازد.

براي آشنايي بيشتر با اين مطلب و انجام ساير امور حقوقي مي‌توانيد با موسسه حقوقي آسايش‌گستران تماس بگيريد:

۰۲۱-۸۸۴۰۳۹۸۷